Zararlı yazılımlar, kullanıcı izni olmadan kullanıcının cihazında işlem yapmasına olanak sağlayan yazılımlardır. Birçok zararlı yazılım çeşidi vardır. Bilgi sızdırmayı hedefleyen, sistemde görünmez kalıcılık sağlamak, kendini kopyalayan zararlı yazılımlar, bilgisayarınızı bir botnet ağına dahil eden zararlı yazılımlar ve fidye yazılımları gibi birçok zararlı yazılım türleri vardır. Peki bu zararlı yazılımlar nelerdir, ne işe yararlar buna gelelim.
Bilgisayar Virüsleri
Bilgisayar virüsleri, birden fazla bilgisayara ve dosyaya virüs bulaştırma özelliğine sahiptir. Virüsler kullanıcılara, e-posta usb bellek gibi yollar ile bulaşır. National Institute of Standards and Technology ( Ulusal Standartlar ve Teknoloji Entitüsü )’ne göre tarihte ilk bilgisayar virüsünü, dükkanlarından yazılım çalan müşterilerden bıkan iki kardeş, yazılım hırsızlarının önüne geçmek için Brain adlı virüsü 1986 yılında geliştirdi.
Worm ( Solucanlar )
Bu virüs, bulaştığı sistemde bir kere bulaşmasıyla, kendisini bir müdahale olmaksızın kendini kopyalamaya yarayan bir zararlı yazılımdır. Bilgisayar ağlarını kullandıkları için, ağ üzerinde bulunan güvenlik zaafiyetlerinden ve e-posta programlarındaki güvenlik zaafiyetleri ile kendisini yeni sistemlere bulaştırır. Bilgisayarları yavaşlatır. Bilgisayardaki dosyaları çalmak veya silmek gibi işlemleri yapan zararlı yazılımlardır.
Spyware ( Casus Yazılım )
Casus yazılımlar adındanda anlaşılacağı üzere, bilgisayarınızda yaptıklarınızı takip eder. Bunlardan veri toplayarak bunları 3. taraf kişilere gönderirler. Bilgisayarınızda belli işlemleri yapmaya olanak sağlayabilirler. Bazı şirketler, kullanıcı onayı olmaksızın Spyware yazılımları ile kullanıcılardan veri toplar. Casus yazılımların amacı, hedef kişinin sistemi üzerinde gizli kalarak istenen bilgileri toplamaktır.
Ransomware ( Fidye yazılımı )
Fidye yazılımları, bulaştığı bilgisayardaki dosyaları şifreleyerek kullanıcıdan fidye isteyen yazılımlardır. Bu süreçte bilgisayarda hiçbir işlem yapamazsınız. Belli bir süre verir o süre içerisinde istedikleri fidye yi vermediğiniz takdirde dosyalarınızı siler.
Bot’lar
Bot’lar istenilen işlemleri otomatik olarak yapmayı sağlayan yazılımlardır. Bu yazılımlar pek çok amaç için kullanılabilir. Bilgisayara girdikten sonra kullanıcının izni olmaksızın bilgisayarda komut işlemlerini yapma, bilgisayarı uzaktan kontrol etmek, hassas verileri çalmak, spam işlerinde kullanmak ve bulaştığı bilgisayarı bir botnet ağına dahil ederek, DDOS saldırılarında kullanmak gibi olanaklar tanır.
Reklam Yazılımları
Herkesin sevmediği o anlık açılan reklam yazılımlarıdır. Bu yazılımlar ana bilgisayara otomatik olarak reklam gönderir. Her reklam zararlı yazılımdır denemez. Tarayıcınızda ekrana çıkan pop3 ekranı bildirimlere reklamlara izin ver tarzı ekranlar, uygulamayı kullanan müşterilere reklam göstermesidir. Her ne kadar kullanıcının onayı dahilinde yüklensede zararlı yazılım denemez. Bunlara genellikle olası istenmeyen programlar denir.
Trojanlar
Trojanlar, gerçek dosya haline girerek, saklanırlar. Kullanıcının izin verdiği takdirde kötü işlemler yapabilirler. Bilgisayarda değişiklik yapıp, veri sızdırabilirler.
Rootkitler
Rootkitler, bulaştığı bilgisayarın dosyalarına kendini gizleyerek, 3. taraf kişilerce bilgisayarı uzaktan kontrol etmek için kullanılabilecek kapasitedeler. IT uzmanlarının, ağ sorunlarını uzaktan kolay bir şekilde çözmek için her ne kadar kullanışlı olsada, zararlı bir yazılım haline gelmeleri olasıdır. Kötü niyetli kişiler tarafından fark edildiğinde, bilgisayar kontrolünün tamamen saldırgana geçmesine olanak sağlayabilir.